Mua lúa, gạo tạm trữ để giữ giá cái con… khỉ khô, ăn cướp thì có!!!

Mua lúa, gạo tạm trữ để giữ giá cái con… khỉ khô, ăn cướp thì có!!!


Hoàng Kim (Đồng Tháp)


Mua lúa tạm trữ năm 2011: công cụ để VFA hạ giá lúa



Vụ đông xuân năm 2011, giá lúa đang cao khoảng 6.300 đồng/kg, Hiệp hội lương thực Việt Nam (VFA) tuyên bố sẽ mua lúa tạm trữ với giá “không dưới 5.000 đồng/kg” làm cho giá lúa hạ đột ngột. Đến khi nông dân thu hoạch vụ hè thu, giá lúa trên 6.000 đồng/kg VFA một lần nữa tuyên bố sẽ mua lúa tạm trữ vào ngày 15/7 cũng với giá lúa “không dưới 5.000 đồng/kg”, khiến giá lúa hạ một lần nữa, sau đó, không biết vì lý do gì, giá lúa tăng từng ngày vượt mốc 6.500 đồng/kg, VFA lại bỗng dưng tuyên bố không mua tạm trữ, tuyên bố này lại làm lúa hạ giá.


Qua đó chúng ta thấy: VFA đang dùng biện pháp mua lúa tạm trữ như là một công cụ để hạ giá lúa.


Sáng ngày 7/3/2011, đang uống cà phê, thì loa thị trấn phát thanh về việc (VFA) mua lúa tạm trữ từ ngày 1/3 để giữ giá cho nông dân. Bác Tám Quang bỗng bức xúc nói lớn tiếng: “mua lúa tạm trữ để giữ giá cái con…, ăn cướp thì có” (cái con… mà Bác Tám thốt ra trong lúc bức xúc, không tiện viết ra đây, nên tôi thay bằng con khỉ khô cho dễ đọc).


Hỏi ra, mới biết rằng: lúa của Bác Tám và của con bác, đem ra bãi lúa từ ngày 2/3 cho đến nay, nhưng vẫn chưa bán được một hột nào vì giá lúa cứ xuống mãi.


Bác Tám bức xúc cũng có lý do: sau tết, giá lúa tăng liên tục, từ 5.500 đồng/kg đến ngày 31/3 lúa thường OM 4218 có giá lên đến 6.300 đồng/kg. Vậy mà khi Bác Tám thu hoạch lúa vào ngày 2/3 (sau khi VFA mua tạm trữ 1 ngày), thương lái trả có 6.100 đồng/kg, rồi cứ giảm dần, đến ngày 7/3 chỉ còn có 5.700 đồng/kg, lại không có người mua.


Mới có 1 tuần mà mất 600 đồng/kg, Bác Tám và con của bác thu hoạch khoảng 50 tấn lúa, như vậy là mất đứt 30.000.000 đồng, thử hỏi ai mà không đổ quạu?


Kể từ ngày Bác Tám thốt lên câu bức xúc, tôi để tâm tìm hiểu việc mua lúa tạm trữ của VFA, càng hiểu sâu hơn, tôi càng thấy, bức xúc của Bác Tám hoàn toàn có cơ sở.


Mua lúa tạm trữ năm 2008: bán gạo xuất khẩu giá 620 đô la Mỹ/tấn, mua gạo trong nước giá 361 đô la Mỹ/tấn, tức là bán lúa giá 6.432 đồng/kg, nhưng mua lúa của nông dân có 4.000 đồng/kg


Đây là bảng số liệu xuất khẩu gạo năm 2008 do Hải Quan Việt Nam Online gởi email cho tôi.

Thời gian	Số lượng (nghìn tấn)	Trị giá ( triệu USD)	Đơn giá (USD/tấn)
Tháng 1	131	51	393
Tháng 2	321	136	423
Tháng 3	551	252	457
Tháng 4	652	369	565
Tháng 5	556	438	789
Tháng 6	223	218	975
Tháng 7	493	429	870
Tháng 8	357	288	805
Tháng 9	431	253	587
Tháng 10	302	145	480
Tháng 11	288	135	469
Tháng 12	436	181	415
Cả năm	4.741	2.895	610

Qua bảng xuất khẩu gạo năm 2008 ta nhận thấy:


Xuất khẩu gạo 6 tháng đầu năm với giá bình quân 601 đô la Mỹ/tấn, đặc biệt tháng 6 giá xuất khẩu cao nhất đạt 975 đô la Mỹ/tấn.


Vậy mà, khi nông dân thu hoạch lúa hè thu khoảng giữa tháng 6, VFA tuyên bố không ký được hợp đồng bán gạo, và giá gạo thế giới xuống quá thấp, nên ngày càng hạ giá mua lúa và cuối cùng ngừng mua lúa, làm cho lúa của nông dân tồn đọng không ai mua.


Ngày 8/8 đích thân Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng phải: “yêu cầu Bộ NN & PTNT và các cơ quan liên quan có chính sách tiêu thụ hết lúa cho nông dân, đảm bảo người trồng lúa phải có lãi trên 40%” [1].


Làm như miễn cưỡng phải tuân lệnh Thủ tướng, ông Trương Thanh Phong, Tổng giám đốc Tổng công ty lương thực miền Nam kiêm Chủ tịch VFA, cho biết: “trong vòng một tuần phải thu mua được 10.000 tấn gạo nguyên liệu, với giá dao động hiện nay 5.900 đồng - 6.100 đồng/kg”, khiến cho nông dân phải kêu rên: “trong nhà còn cả trăm giạ lúa. Giá lúa chỉ nằm ở mức 4.000 đồng/kg, khổ cái chẳng thấy thương lái nào đến mua” [2].


Từ bảng xuất khẩu gạo ta thấy: Xuất khẩu gạo từ đầu tháng 7 đến hết tháng 12 được 2,307 triệu tấn, đạt giá trị 1,431 tỷ đô la Mỹ, giá bán gạo bình quân 620 đô la Mỹ/tấn.


Bán gạo xuất khẩu bình quân 620 đô la Mỹ/tấn. Tra cứu tỷ giá ở Hải Quan Việt Nam từ ngày 2/6 đến ngày 29/12 tôi lấy mức thấp nhất 1 đô la Mỹ = 16.600 đồng. Vậy giá bán gạo bình quân 6 tháng cuối năm của VFA là: 620 * 16.660 = 10.292.000 đồng/kg, tức là 10.292 đồng/kg gạo.


Bán gạo giá 10.292 đồng/kg qui ra giá bán lúa là 6.432 đồng/kg (ước tính 1,6 tấn lúa xay được 1 tấn gạo).


Bán lúa giá 6432 đồng/kg, nhưng mua lúa của nông dân có 4.000 đồng/kg vậy VFA lời 2.432 đồng/kg, còn nông dân hòa vốn.


Vậy không nói VFA ăn cướp hết tiền của nông dân thì gọi là gì???


Năm 2009: bán gạo tạm trữ với giá qui lúa 6.362 đồng/kg, mua lúa tạm trữ của nông dân vẫn với giá 4.000 đồng/kg


Năm 2009 VFA dàn dựng và thực hiện kịch bản mua bán lúa gạo giống như năm 2008.


Tháng 2/2009, lúc nông dân chúng tôi bắt đầu thu hoạch lúa đông xuân, khi giá gạo trên thị trường thế giới đang cao khoảng 486 đô la Mỹ/tấn, có nhiều khách hàng mua gạo, VFA ký công văn số 48/CV/HH ký ngày 20-2-2009 để ngừng xuất khẩu gạo:


“Quyền tổng thư ký Hiệp hội Lương thực Việt Nam, ông Huỳnh Minh Huệ vừa ký công văn số 48/CV/HH, thông báo chỉ cho đăng ký tiếp các hợp đồng xuất khẩu gạo có thời hạn giao từ tháng 7 đến tháng 9-2009 nhằm bảo đảm thực hiện các hợp đồng đã ký kết và phù hợp kế hoạch cân đối của Chính phủ” [3].


Công văn số 48/CV/HH này đã ngăn cản các doanh nghiệp ký hợp đồng bán gạo vụ hè thu, vì thế, khi nông dân chúng tôi thu hoạch vụ hè thu vào giữa tháng 6, VFA lại tuyên bố không ký được hợp đồng bán gạo xuất khẩu, giá bán gạo xuất khẩu thấp nên không mua lúa của nông dân.


Chính phủ lại phải cho VFA vay không lãi 2 tháng từ 20/9 -20/11, để VFA mua lúa cho nông dân. Lại làm như miễn cưởng VFA đưa ra giá mua lúa tạm trữ từ 3.800 – 4.000 đồng/kg.


Thời báo Kinh tế Sài Gòn Online cho biết: “Tháng 8 năm nay, khi lúa trong nước xuống giá thê thảm, chỉ còn 3.500 đồng/kg, gần xấp xỉ giá thành, lúc ấy, trong hơn 100 doanh nghiệp hội viên Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) chỉ có 21 doanh nghiệp đăng ký mua tạm trữ nhờ có kho tàng, hệ thống đại lý, cơ sở thu mua và có năng lực tài chính. Các doanh nghiệp thống nhất sản lượng mua lúa là 400.000 tấn với giá 3.800 đồng/kg lúa khô”. Sau đó, tiếp tục mua thêm 500.000 tấn lúa với giá từ 3.800 – 4.000 đồng/kg [4].


Lúa mua tạm trữ năm 2009 VFA tồn kho và bán vào đầu năm 2010.


Căn cứ vào Hải Quan Việt Nam: từ tháng 1 đến tháng 3 VFA xuất khẩu với số lượng 1,443 triệu tấn, với trị giá 792.528.000 đô la Mỹ, giá bán bình quân 549 đô la Mỹ/tấn.


Qui ra tiền Việt Nam giá bán mỗi tấn gạo là: 549 * 18544 = 10.180 đồng. Vậy 1 kg gạo giá 10.180 đồng, tức là giá bán mỗi kg lúa là 6.362 đồng.


VFA bán lúa tạm trữ giá 6.362 đồng/kg lời 2.362 đồng/kg lúa, nông dân lại bán lúa hòa vốn.


Vậy không nói VFA ăn cướp hết tiền của nông dân thì gọi là gì???


Năm 2010: VFA tiến thêm một bước mua tạm trữ cả 2 vụ đông xuân và hè thu. Cả năm VFA bán lúa tạm trữ với giá 5.365 đồng/kg, vẫn lại mua lúa của nông dân với giá 4.000 đồng/kg


Thấy mua lúa tạm trữ lúa hè thu hai năm 2008 và 2009 quá lời, năm 2010 này, VFA tham lam tiến thêm một bước nữa, là mua lúa tạm trữ cả hai vụ đông xuân và hè thu.


Thời báo Kinh tế Sài Gòn Online cho biết: “Từ tháng 3 sẽ có 30 doanh nghiệp bắt đầu thu mua 1 triệu tấn gạo dự trữ để bình ổn giá lúa vụ đông xuân tại ĐBSCL. Ông Phạm Văn Bảy, Phó chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) cho biết sáng ngày 25-2” [5].


Giá thu mua tạm trữ VFA đưa ra trên báo An Giang Online ngày 2/3 như sau: “ VFA ấn định kế hoạch xuất khẩu 6 triệu tấn gạo và đưa ra giá sàn xuất khẩu cho các doanh nghiệp thành viên 400 USD/tấn. Về giá lúa, nhằm đảm bảo kế hoạch quí I xuất 1,2 triệu tấn gạo, VFA định giá thành sản xuất 2.200 đồng/kg lúa và "bảo hiểm" giá mua tại kho doanh nghiệp 4.000 đồng/kg lúa” [6].


Còn mua lúa tạm trữ vụ hè thu, vào ngày 14/7, khi lãnh đạo các tỉnh than phiền vì giá lúa hè thu quá thấp: “Phó Chủ tịch tỉnh Nguyễn Văn Phòng cho hay sản lượng lúa hè-thu ở tỉnh này khoảng 1,3 triệu tấn, giá thành 3.000 đồng/kg. Hiện nông dân bán lúa khô với giá 3.300 đồng/kg, lãi chỉ 10%. Lãnh đạo tỉnh Kiên Giang thông tin, giá lúa hè thu ở địa phương này hiện giảm còn 2.800 - 2.900 đ/kg, trong khi giá thành trên dưới 4.000 đ/kg”.


Ông Trương Thanh Phong, Tổng giám đốc Tổng công ty lương thực miền Nam, Chủ tịch VFA, cho rằng:


“Rất khó mua theo mức giá mà các địa phương đưa ra. Vì so với hồi đầu năm nay, thị trường xuất khẩu đang gặp nhiều khó khăn, giá gạo giảm 25% so cùng kỳ; loại gạo 5% chỉ còn 350 USD/tấn, thấp hơn gạo Thái Lan khoảng 90 USD và còn giảm nữa. Ông Phong đưa ra giải pháp: “Chúng ta nên... phớt lờ mức lợi nhuận 30%, phớt lờ luôn giá sàn thu mua, nhưng yêu cầu DN không được mua dưới giá 3.500 đồng/kg, trên cơ sở đó VFA sẽ tính toán ra giá gạo để triển khai thu mua” [7].


Như vậy, căn cứ theo tuyên bố của lãnh đạo VFA, và căn cứ vào giá bán lúa của cá nhân tôi, cả năm 2010 VFA mua lúa của nông dân với giá tối đa 4.000 đồng/kg.


Bảng xuất khẩu gạo năm 2010, tôi lập từ thống kê của Hải Quan Việt Nam.


Do xuất khẩu gạo tháng 1, 2, 3/2010 là lúa tạm trữ từ vụ hè thu năm 2009, nên xuất khẩu năm 2010 không tính số lượng gạo này mà tính số lượng tồn kho cuối năm 2010 chuyển sang đầu năm 2011.


Theo ông Thứ trưởng Bộ Công thương trong bài “Có còn gạo cho an ninh lương thực” đăng trên báo Lao động Online: tồn kho năm 2010 chuyển sang năm 2011 là 1,45 triệu tấn.


Theo Hải quan Việt Nam: xuất khẩu gạo 3 tháng đầu năm 2011 số lượng 1,93 triệu tấn, trị giá 971 triệu đô la Mỹ, giá bán bình quân 503 đô la Mỹ/tấn. Vì vậy, lúa tạm trữ VFA mua của nông dân cả năm 2010 được lập theo bảng sau:

Thời gian	Số lượng (tấn)	Trị giá (đô la Mỹ)	Đơn giá làm tròn số ( đô la Mỹ/tấn)
Tháng 4	725.620	361.359.655	498
Tháng 5	719.131	329.612.442	458
Tháng 6	541.749	233.252.526	430
Tháng 7	853.531	359.408.801	421
Tháng 8	614.548	229.275.138	373
Tháng 9	354.112	150.621.014	425
Tháng 10	505.863	234.357.935	463
Tháng 11	497.344	244.233.830	491
Tháng 12	499.726	259.835.357	519
3 Tháng 1,2,3/2011	1.450.000	729.350.000	503
Tổng cộng	6.761.624	3.131.306.000	463

Nhìn vào bảng xuất khẩu gạo ta thấy:


Giá bán gạo bình quân cả năm 2010 của VFA là 463 đô la Mỹ/tấn. Lấy tỷ giá thấp nhất của năm 2010 là 1 đô la Mỹ = 18.544 đồng, vậy giá bán gạo bình quân là 8.585.000 đồng, mỗi kg gạo giá 8.585 đồng.


Như vậy, cả năm 2010 VFA bán lúa với giá bình quân 5.365 đồng/kg.


Bán lúa giá 5.365 đồng/kg, mua lúa với giá 4.000 đồng/kg. VFA lời 1.365 đồng/kg.


Vậy rõ ràng từ năm 2008 đến nay: mua lúa tạm trữ là ngụy kế, mà VFA dùng để ăn cướp tiền của nông dân trong việc mua bán lúa gạo.


Viết đến đây, bỗng dưng tôi nộ khí xung thiên lẩm bẩm: “Mua lúa tạm trữ để giữ giá cái con ... khỉ khô, ăn cướp thì có”.


H.K.

Tác giả gửi trực tiếp BVN.

Tài liệu tham khảo:

(1) VTC News, bài “Thủ tướng: đảm bảo người trồng lúa lời trên 40%”

(2) SGGP Online, bài “Tiêu thụ lúa hè thu ở ĐBSCL: băn khoăn giá thành”

(3) TBKTSG Online, bài “Chỉ cho đăng ký hợp đồng xuất gạo sau tháng 6”

(4) Bài “Mua gạo tạm trữ trúng to”

(5) Bài “Bắt đầu thu mua tạm trữ 1 triệu tấn gạo”

(6) Bài “Năm 2010: xuất khẩu 6 triệu tấn gạo”

(7) Diễn đàn Doanh nghiệp Online, bài “Mua lúa gạo tạm trữ: DN “phớt lờ” chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ?”


http://boxitvn.blogspot.com/2011/09/mua-lua-gao-tam-tru-e-giu-gia-cai-con.html